Emek ve Özgürlük İttifakı’nın İstanbul’da gerçekleştirilen halk buluşmasında, ittifakın yol haritası olarak da kabul edilen deklarasyon açıklandı.
Haliç Kongre Merkezinde bir araya gelerek yola çıkan Emek ve Özgürlük İttifakı’nın deklarasyonunun Türkçesi:
Ekonomiden siyasete birçok alanda Cumhur İttifakı’nın yarattığı yıkımı durdurmak, tek adam yönetimini sonlandırmak, halkın çalışma ve yaşam koşullarını iyileştirmek, demokratik hak ve özgürlükler temelinde bir değişim ve dönüşümün gerçekleşmesini sağlamak önümüzdeki dönemin acil görevidir.
Bu değişim ve dönüşümün yaşanabilmesi için emekten, barıştan, demokrasiden yana güçlerin ortak ve birleşik mücadeleyi güçlendirmesi ve kararlı bir şekilde sürdürmesi büyük önem taşıyor. Bu birlik ve mücadele, yeni dönemin belirleyici ve etkin bir gücü de olmak zorundadır. Halkın beklentisi ve talebi de bu yöndedir.
Verilecek ortak mücadele, takınılacak güçlü ve kararlı tutum, halkın acil ekonomik taleplerinin elde edilmesi ve demokratikleşme yolunda adımlar atılmasını sağlayacak bir yürüyüş olacaktır.
Bu yürüyüşün uğrak yerlerinden biri olan seçimler Türkiye için kritik bir anlam taşımaktadır.
Seçim sürecinde halkın gelecek umutlarını salt sandığa bağlamadan, ancak sandığın önemini de görmezden gelmeden emek ve demokrasi mücadelesini yükselterek, bu temelde halkı seçimlerden kazanımla çıkmaya motive etmek ve seçim güvenliği için bütün tedbirleri almak ihmal edilemez bir sorumluluktur.
İçinden geçtiğimiz bu olağanüstü süreçte ekonomik ve politik acil görevlerin gerçekleşmesi için hedeflediğimiz ittifak, sömürülen ve ezilen bütün halk kitlelerinin ittifakıdır. İşçilerin, emekçilerin, yoksulların, kadınların, gençlerin, doğa ve insan hakları savunucularının dayanışması ve ittifakıdır. Ortak, güçlü ve kararlı bir mücadele zeminidir.
İNSANCA ÇALIŞILACAK VE YAŞANACAK BİR EKONOMİK DÜZEN
Bu iktidarın program ve icraatları emperyalizmin, sermaye sınıfının, kendi yandaş şirket ve holdinglerin çıkarlarını önceleyen bir politik anlayışa ve uygulamalara dayanıyor. Yandaşları da palazlandıran bu haksız ve usulsüz ihale sistemi hukuken yeniden incelenmeyi gerektiriyor.
İzlenen sömürü ve baskı politikalarının işçi ve emekçilerde, yoksul çiftçi, köylü ve esnafta, ezilen halk kesimlerinde yarattığı ekonomik ve sosyal yoksunluk toplumun birinci derdi haline gelmiştir. Hayat pahalılığı, düşük ücretler, işsizlik, yoksulluk, geçinme, barınma vb. sorunların çözülmesi için somut adımların atılması ve işçilerin, emekçilerin, ezilen halk kitlelerinin çalışma ve yaşam koşullarının iyileştirilmesi bugün herkes için ilk meseledir.
Bu gerçekten hareketle yaşanan ekonomik krizin ve çok yönlü toplumsal yıkımın ağır faturasını yerli ve yabancı sermayeye ödetecek, emekçilerin yaşadığı güvencesizliğe ve geleceksizliğe son verecek politikaların izlenmesi şarttır.
Bu kapsamda;
Zamların durdurulması, ücretlerin açlık ve yoksulluk sınırının üzerinde insanca yaşanacak bir düzeye çıkarılması, işten atmaların yasaklanması, istihdamın artırılması, temel tüketim maddelerinden alınan vergilerin kaldırılması, az kazanandan az çok kazanandan çok vergi alınması ve yoksulluğu ortadan kaldıracak bir ekonomik programın izlenmesi en büyük toplumsal ihtiyaçtır.
Bütçe kaynaklarının; saraylar, savaşlar, yandaşlar ve dış borçların ödenmesi için değil halkın ekonomik güvencesi ve doğrudan gelir destekleri için seferber edilmesi ilk adımlardır.
Halkın elektrik, doğalgaz, su, internet gibi temel ihtiyaçlarının bir ‘sosyal haklar programı’ kapsamında, aylık geliri yoksulluk sınırının altında olan herkese ücretsiz sağlanması, KYK borçlarının tamamen silinmesi, Emeklilikte Yaşa Takılanların (EYT) ve öğretmenler başta olmak üzere kamuda ataması yapılmayan tüm meslek gruplarının sorunlarının çözülmesi acil ihtiyaçtır.
Emeklilerin yaşam koşullarının iyileştirilmesi, yoksul çiftçilerin borçlarının silinmesi, mağduriyetleri olağanüstü artan esnafın desteklenmesi ilk yapılması gerekenler arasındadır.
Özellikle enerji ve ulaşım hatlarında ve sağlık ve eğitim alanlarında nitelikli, parasız ve kamusal hizmetlerin verilebilmesi için işçilerin, emekçilerin denetimini içeren acil kamulaştırma adımlarının atılması gereklidir.
Kadın yoksulluğuna son verecek, ekonomik yaşamın her alanında eşit ve etkin olmasını sağlayacak politikalar şarttır.
18 yaş ve altı çocuk emeğinin ücretli emek olarak kullanılması yasak olmalıdır.
“Geri Kabul Anlaşması” iptal edilmelidir. Dönmek isteyen sığınmacılar için bölgede barış ortamı sağlanmalı, birlikte yaşamı talep eden sığınmacılara mülteci statüsü verilmeli ve birlikte yaşamın koşulları inşa edilmelidir.
HALKIN EGEMENLİĞİNE DAYANAN BİR DEMOKRASİ
Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi adı altında kurulan tek adam yönetimi, demokratik hak ve özgürlükleri kullanılamaz hale getirmiş; keyfiliği, zorbalığı, hukuksuzluğu ve adaletsizliği kurumsallaştırmış; bu ülkenin ve halkların yaşadığı sömürüyü, baskıyı ve çözümsüzlüğü derinleştirilmiş ve faşizan uygulamaları gündelik politikanın parçası haline getirmiştir.
Dolayısıyla tek adam sistemini ayakta tutan ve besleyen tüm kurum, mekanizma ve bağımlılık ilişkilerini değiştirmek öncelikli amaçlarımızdandır. Seçim barajının kaldırılması, demokratik hakların ve siyasal özgürlüklerin en geniş şekilde kullanılmasının garanti altına alınması, demokratik, tarafsız ve bağımsız bir yargı sisteminin kurulması acil bir ihtiyaçtır.
Hedefimiz demokratik, özgürlükçü ve eşitlikçi ilkeler temelinde halkın gerçek egemenliğine dayanan bir demokrasinin inşasını sağlamaktır.
Bu kapsamda;
Yerinden ve yerelden demokratik yönetim için yerel yönetimlere merkezden kimi alanlarda yetki ve kaynak devrine bağlı, halkın güçlü katılım mekanizmalarının oluşması, yönetimin halkın oyuyla gelmiş kişilere ve yerel halk meclislerine devredilmesi, kayyum rejimine son verilmesi,
Bütün işçi ve emekçilerin sınırsız sendikal örgütlenme, her türlü (hak, dayanışma, siyasal ve genel) grev ve toplu sözleşme hakkının güvence altına alınması, günlük çalışma süresinin 7 saat olması ve lokavtın yasaklanması,
Demokrasiyi, eşit yurttaşlık taleplerini ve inanan inanmayan herkes için düşünce, inanç ve vicdan özgürlüğünü kapsayan bir laikliğin inşa edilmesi, Alevilerin eşit yurttaşlık hakkının güvence altına alınması,
Farklı kültürlere, kimliklere, inançlara ve yaşam tarzlarına saygıya dayalı eşit yurttaşlık hakkının temel bir ilke olarak benimsenmesi,
Kanun Hükmünde Kararnamelerle yaratılan hak gasplarının giderilmesi, kamuda işe alımda ve atamalarda her tür ayrımcılığa son verilmesi, halk egemenliğine dayanan demokratik bir düzen için atılması gereken acil adımlardır.
Yurtta, bölgede ve dünyada barıştan yana, uzun vadeli halklar arası işbirliğine yönelik politikalar acil ihtiyaçtır. Bunun için emperyalist güçlerin ve işbirlikçilerinin çıkarları değil halkların ihtiyaçları esas alınmalıdır. Komşularımız başta olmak üzere diğer ülkelerle savaş ve çatışmaya, askeri güç gösterisine dayalı yayılmacı politikaları terk etmek; eşit haklara dayalı ilkeli ve barışçıl bir dış politika yürütmek gerçek anlamda bir halk egemenliği için zorunludur.
KÜRT SORUNUNDA BARIŞÇIL VE DEMOKRATİK ÇÖZÜM
Türkiye’nin çözmesi gereken en köklü sorunlardan biri de Kürt sorunudur. Demokratik çözüm ve barış için ülkedeki bütün toplumsal kesimlerin yaklaşımlarını ve kaygılarını dikkate alan yapıcı bir politika, olması gerekendir.
Demokratikleşme ile doğrudan bağlantılı ve iç içe geçmiş olan Kürt sorununun çözümü için inkâr ve bastırma siyaseti yerine demokratik ve barışçı bir çözüm için adım atılması gereklidir. Savaş politikaları, silah ve çatışma yöntemleri yerine, diyalog ve müzakere seçeneklerinin kendini tarihsel olarak dayattığı ve güncel olduğu aşikârdır.
Diyalog ve çözüm zeminini kurmak ve güçlendirmek ve demokratik müzakere yöntemleriyle tüm toplum için geleceğin kazanılmasına önayak olmak; bu çerçevede, başta anadili hakkı olmak üzere tüm evrensel kimlik haklarının tanınması için gerekli düzenlemelerin yapılması büyük önem taşımaktadır.
KADINLAR İÇİN ADALET, EŞİTLİK VE ÖZGÜRLÜK
Kadınların toplumsal yaşamın bütün alanlarında eşit ve özgür olması için her türlü güvencenin sağlanması zorunludur. Erkek egemen zihniyetten ve uygulamalardan kaynaklanan kadınlara yönelik sistematik erkek şiddetiyle ve kadın cinayetleriyle çok kapsamlı bir mücadele şarttır.
İstanbul Sözleşmesi’nin yeniden geçerli hale getirilmesi ve uygulanması, kadınlar ve LGBTİ+’lar için toplumsal cinsiyet eşitliği önündeki siyasal, idari, ekonomik ve kültürel tüm engellerin kaldırılması ilk acil adımlardır.
GENÇLER, ENGELLİLER VE DEZAVANTAJLI GRUPLAR İÇİN EŞİTLİK VE ÖZGÜRLÜK
Gençlerin yaşam tercihlerine saygı duyan bir yaklaşımla, kendilerini serbestçe ifade edebilmeleri ve özgürce yaşayabilmeleri için başta eğitim ve kültür olmak üzere ekonomik, toplumsal ve siyasal alanlarda bütün engeller kaldırılmalıdır.
Eğitim her kademede parasız, bilimsel, anadilinde ve demokratik olmalıdır. Gençlerin ekonomik olarak desteklenmeleri, her alanda daha fazla yönetime katılmaları, yaratıcı ve ilerletici fikirlerin toplumda daha belirleyici hale gelmesine yol açacaktır.
Çocuklar toplumun kendine ait hakları olan özneleridir. Bunu böyle kabul edip, maruz kaldıkları bütün ayrımcılıkla mücadele etmeliyiz.
Ülkemizde 10 milyonu aşkın engelli yaşıyor. Engellilik salt bedene indirgenen bir tıbbi yaklaşımla ele alınamaz. Toplumda her anlamda farkındalık yaratmak, engellilerin kamu hizmetlerinden eşit yurttaşlar olarak yararlanması için her çeşit düzenlemenin kamu tarafından yapılması hayati önemdedir.
DOĞANIN, ÇEVRENİN VE KÜLTÜREL VARLIKLARIN KORUNMASI
Kapitalizm gölgesini satamadığı ağacı keser. Neoliberal politikaların ülkede derinleşmesini sağlayan iktidar, bütün doğal varlıkları sermayeye peşkeş çekiyor. İklim krizine karşı acil durum ilanı, kar ve rant uğruna çılgınca doğa ve çevre tahribatına yol açan; ormanları, tarım alanlarını, akarsuları tahrip eden ve ekolojik dengeyi bozan, doğaya karşı işlenen suçların odağı olan tüm projeler durdurulmalıdır.
Enerji, ulaşım, kentleşme ve tarım başta olmak üzere tüm politikalarda doğanın korunması odaklı yaklaşım hem acil hem de zorunludur. Her canlının sağlıklı bir ekosistem içinde yaşam hakkı etkin yasalarla koruma altına alınmalıdır.
Tarihi ve kültürel varlıkların yağmasına son verilmelidir.
ÇAĞRIMIZ
Türkiye’nin aydınlık ve demokratik geleceğini düşünen tüm kurum, kuruluş ve partilere, tek tek yurttaşlaradır. Hep beraber sorumluluk alalım. Cumhuriyetin 2. yüzyılında yangın yerine çevrilen ülkeyi ortak talepler ve birlikte mücadele anlayışıyla özgür ve demokratik şekilde yeniden inşa edelim.
Türkiye halkları ayrımcılığa, nefret söylemine, kutuplaşmaya, Cumhur İttifakı ve Millet İttifakı arasına sıkışmış bir egemen siyasete mahkûm değildir.
Emek, barış, özgürlük ve demokrasi değerleri temelinde halkın egemen olduğu bir toplumsal düzen kurabiliriz. Bunu başarmak ezilen ve sömürülen halk kitlelerinin değiştirici gücüyle mümkündür.
Herkesi bu anlayış ve çağrı doğrultusunda ortak ve birleşik mücadeleye davet ediyoruz!
Hep birlikte başaracağız…
Deklarasyonunun Kürtçesi:
Ji aboriyê bigire heta siyasetê di gelek qadan de pêkanîna guherîn û veguherîneke li ser rawestandina hilweşandina ku Tifaqa Cûmhûr pêk aniye, bi dawîkirina Rêveberiya Yek Mirovî, başkirina şertên jiyanê û xebata gel, mafên demokratîk û azadiyan peywira lezgîn a serdema pêşiya me ye.
Ji bo ku ev guherîn û veguherîn bê jiyîn pir girîng e ku hêzên alîgirên ked, aştî û demokrasiyê têkoşîna hevpar û yekgirtî xurt bikin û bi awayekî bibiryar bidomînin.
Ev yekitî û têkoşîn neçar e ku bibe hêza bibandor û diyarker a serdema nû. Hêvî û daxwaza gel jî di vê derbarê de ye.
Têkoşîna hevpar a bê dayîn û hêz û helwesta bibiryar, ji bo bidestxistina daxwazên lezgîn ên aboriyê û di rêya demokrasiyê de wê bibe meşek ku hin gavan bide avêtin.
Ji bo vê meşê hilbijartin ji bo Tirkiyeyê xwedî wateyeke xeternak in. Di pêvajoya hilbijartinê de divê hêviyên gel ên pêşerojê tenê bi hilbijartinê ve neyên girêdan, lê divê girîngiya sindoqêjî neyê paşguhkirin. Ji bo vê divê têkoşîna ked û demokrasiyê bê bilindkirin, di vê çarçoveyê de motîvekirina gel a ji hilbijartinan bi destkeftî bê derxistin û ji bo ehlehiya hilbijartinê girtina hemû tevdîran berpirsyariyeke ku nikare bê îxmalkirin.
Di vê pêvajoya awarte ku em tê re derbas dibin de ji bo pêkanîna peywirên lezgîn ên aboriyî û polîtîk tifaqa ku me armanc kiriye, tifaqa hemû girseyên gel ên bindest û keda wan tê xwarine. Piştevanî û tifaqa karker, kedkar, xizan, jin, ciwan, parastvanên mafê mirovan û xwezayê ye. Bingehe hevpar, bihêz û bibiryar a têkoşînê ye.
PERGALEKE ABORIYÊ YA BI MIROVÎ BÊ XEBITANDIN Û JIYÎN
Bername û kirdariyên vê desthilatê, xwe dispêrên pêkanîn û feraseteke polîtîk ku berjewendiyên şîrket û holdîngên alîgirên xwe, çîna xwedî sermaye û emperyalîzmê derdixe pêş. Vê pergala îhaleyê ya neheq û bêusûl ku alîgiran xweşhal dike di hêla hiqûqî de divê ji nû ve bê lêkolînkirin.
Kedxwariya tê şopandin û polîtîkayên zextê, pêbarîya ku di karker û kedkaran, xizan, cotkar, gundî, esnaf û beşên gel ên bindest de daye avakirin bûye derde yekemîn ê civakê. Ji bo çareserkirina pirsgirêkên mîna bihabûn, heqdestên kêm, xizanî, debar û starê divê gavên şênber bên avêtin û şertên jiyanê û xebatê yên karker, kedkar û girseyên gel ên bidest bên başkirin. Îro ev ji bo herkesî meseleya destpêkê ye.
Li gorî vê rastiyê, êdî şert e ku polîtîkayên divê bêdela giran a vê krîza aborî û hilweşandina civakî ya piralî bi sermayedarên herêmî û biyanî bide razandin û dawî li bêewlebûn û bêpeşerojbûna kedkaran bîne, bên meşandin.
Di vê çarçoveyê de;
Rawestandina bihayan, bilindkirina mûçeyan di asteke însanî de li ser xeta birçîbûn û xizaniyê, qedexekirina ji kar derxistinê, zêdekirina kar, rakirina bacên ser tiştên bingehîn ên serfkaran, girtina bac a ji kesên ku ji yên ku zêdetir qezenc dikin, zêdetir bac ji kesên ku ji yên ku zêdetir qezenc dikin û şopandina bernameyek aborî ku dê xizaniyê ji holê rabike hewcedariyên herî mezin ên civakî ne.
Çavkaniyên budceyê; Pêngavên yekem ew e ku xelkê ji bo ewlekariya aborî û piştgiriya rasterast a dahatê seferber bikin, ne ji bo qesr, şer, piştgirî û dayîna deynên derve.
Gel; di çarçoveya ‘bernameya mafên civakî’ de ji bo her kesê ku dahata wî ya mehane di bin sînorê xizaniyê de ye, pêdiviyên bingehîn ên wekî elektrîk, gaza xwezayî, av û înternetê bêpere peyda dike; pêwîst e ku bi tevahî deynên KYK’ê bên rakirin, pirsgirêkên kalên teqawidbûyî (EYT), mamoste û hemû komên pîşeyî yên ku di sektora giştî de nehatine tayînkirin bên çareserkirin.
Başkirina şert û mercên jiyana kesên teqawîtbûyî, rakirina deynên cotkarên feqîr û piştgirîkirina karsazên ku giliyên wan gelekî zêde bûne, di rêza yekemîn de ne.
Bi taybetî di warên enerjî û xetên veguhestinê, tenduristî û perwerdehiyê de, ji bo peydakirina xizmetên bi kalîte, bêpere û gelemperiyê, divê bi lezgîn gavên neteweyîbûnê yên ku di nav wan de kontrolkirina karker û kedkaran jî heye, bên avêtin.
Polîtîkayên ku xizaniya jinan bi dawî bike û di hemû qadên jiyana aborî de wekhev û bi bandor bin, esas in.
Divê bikaranîna zarokên di bin 18 saliyê de wek keda bi pere bê qedexekirin. “Peymana Vegerandinê” divê bê betalkirin. Ji bo penaberên ku dixwazin vegerin, divê li herêmê hawîrdora aramiyê bê avakirin, penaberên ku dixwazin bi hev re bijîn divê bibin penaber û şert û mercên jiyana bi hev re bên avakirin.
DEMOKRASIYEKE BI SERDESTIYA GEL
Rêveberiya Yek Mirovî ya ku di bin navê Sîstema Hikûmetê ya Serokatiyê de hatiye avakirin, maf û azadiyên demokratîk nekariye bi kar bîne, bêhiqûqî, mêtingerî û bêedaletiyê bi sazî kiriye, îstîsmar, zilm û xitimandina vî welatî û gelên wê kûrtir kiriye û faşîzm bi pêş xistiye û vê ya wekî beşek ji siyaseta rojane dike.
Ji ber vê yekê, guhertina hemû sazî, mekanîzma û têkiliyên girêdayîbûnê yên ku pergala yek zilamî diparêzin yek ji armancên me yên bingehîn e. Pêwîstî bi lezgînî bi rakirina bendava hilbijartinê, ji bo pêkanîna herî berfireh a mafên demokratîk û azadiyên siyasî û avakirina sîstemeke dadwerî ya demokratîk, bêalî û serbixwe heye.
Armanca me ew e ku li ser esasê rêgezên demokratîk, azadîxwaz û wekhevîxwaz avakirina demokrasiyek li ser esasê serweriya rast a gelan pêk were.
Di vê çarçoveyê de;
Ji bo rêveberiyên xwecihî yên demokratîk divê ji navendê peywir ji rêveberiyên xwecihî re bê dayîn û mekanîzmayên tevlîbûna gel bên avakirin. Her wiha divê rêveberî radestî kesên ku bi dengên gel hatine hilbijartin û meclîsên xwecihî yên gel bê kirin. Divê rejîma qeyûm bi dawî bibe,
Divê mafê karker û kedkaran ên rêxistinkirina sendîkayan, hemû beşên (maf, piştevanî, siyasî û giştî) grev û peymanên giştî bikeve nava pêbaweriyê de û xebatên rojane divê bibe 7 saet û lokavt bê qedexekirin,
Damezrandina laîkbûnek ku tê de demokrasî, daxwazên hemwelatîbûna wekhev û azadiya bîr, bawerî û wijdanê ji bo hemû bawermend û nebawermendan, misogerkirina mafên hemwelatîbûna wekhev a Elewiyan.
Pejirandina mafê hemwelatîbûna wekhev a li ser bingeha rêzgirtina ji çand, nasname, bawerî û şêwazên jiyanê yên cuda re wekî prensîbek bingehîn,
Rakirina desteserkirina mafên ku bi Biryarnameyên di Hikmê Qanûnan hatine afirandin, bidawîkirina her cureyê cudakariya di kar û tayînkirina di sektora giştî de gavên lezgîn in ku ji bo nîzamek demokratîk a li ser bingeha serweriya gel divê bên avêtin.
Polîtîkayên ji bo hevkariya demdirêj a gel ji bo aştiya li navxwe, li herêmê û li cîhanê bi lezgînî hewce ne. Ji bo vê jî divê pêdiviyên gelan esas bê girtin, ne berjewendiyên hêzên emperyalîst û hevkarên wan. Ji bo dev ji polîtîkayên berfirehkirina şer û pevçûnan berdin, hêza leşkerî bi welatên din, bi taybetî jî cîranên me re nîşan bidin; ji bo serweriya rasteqîn a gel, meşandina siyaseteke derve ya prensîb û aştiyane li ser bingeha mafên wekhev pêwîst e.
DI PIRSGIRÊKA KURD DE ÇARESERIYA AŞTIYANE, DEMOKRATÎK
Li Tirkiyeyê pirsgirêka ku bê çareserkirin a herî bingehîn pirsgirêka kurd e. Ji bo çareseriya demokratîk û aştiyê divê siyaseteke avaker ku nêzîkatî û fikarên hemû beşên civakî yên welat li ber çavan bigire bê meşandin.
Ji bo çareseriya pirsgirêka kurd a ku rasterast bi demokratîkbûnê ve girêdayî ye, li şûna polîtîkayên înkar û tunekirinê, ji bo çareseriya demokratîk û aştiyane divê gavên pêwîst bên avêtin. Aşkera ye ku li şûna polîtîkayên şer, çek û rêbazên pevçûnê, vebijarkên diyalog û muzakereyê ku di dîrokê de xwe ferz kirine û hîna jî di rojevê de ye.
Avakirin û xurtkirina zemîna diyalog û çareseriyê; bi rêbazên muzakereyên demokratîk rê li ber bidestxistina siberoja tevahî civakê bibe pêş gav; di vê çarçoveyê de ji bo naskirina hemû mafên nasnameya gerdûnî, bi taybetî jî ji bo mafê zimanê zikmakî divê sererastkirin bên çêkirin.
JI BO JIN, CIWAN Û KOMBÊN KÊMPAR WEKHEVÎ Û AZADÎ
Ji bo jin û LGBTI’yan di hemû qadên jiyana civakî de wekhev û azad bin divê her cure garantî bê dayîn. Li dijî tundiya sîstematîk a mêr a li ser jinê û qirkirina jinê, ku ji zîhniyet û pêkanînên serdest ên mêr derdikeve, têkoşîneke berfireh girîng e.
Ji nû ve erêkirin û bicihanîna Peymana Stenbolê û rakirina hemû astengên siyasî, îdarî, aborî û çandî yên li hemberî wekheviya zayendî, gavên pêşî yên lezgîn in.
Divê hemû astengiyên di warên aborî, civakî û siyasî de, bi taybetî di warê perwerde û çandê de bên rakirin, da ku ciwan bi nêzîkatiyeke ku rêz li tercîhên xwe yên jiyanê bigire, xwe azad îfade bikin û azad bijîn.
Divê perwerde di her astê de azad, zanistî û demokratîk be. Piştgiriya ciwanan di warê aborî de, beşdarbûna wan di rêvebirina zêdetir di her warî de wê bibe sedem ku ramanên afirîner û pêşverû di civakê de diyarkertir bibin.
zarok wekî endamên civakê xwedî mafên xwe ne. Divê em vê yekê bi vî rengî qebûl bikin û li dijî her cûdakariya ku ew li ber xwe didin têbikoşin.
Li welatê me derdora 10 milyon berasteng dijîn. Berastengî ne tiştekî wiha ye ku em tenê bi rengê wê yê fîzîkî bigirin dest. Gelekî giringe ku bi her awayî civak di wê ferqê de be û were hişyarkirin ku berasteng wekî hemwelatiyên wekhev ji karûbarên giştî sûd werbigirin.
JI BO JINAN DADWERÎ, WEKHEVÎ Û AZADÎ
Divê hemû cureyên misogerkirinê werin dayîn da ku jin di hemû qadên jiyana civakî de wekhev û azad bin. Li dijî şîdeta sîstematîk a mêr a li ser jinê û qirkirina jinê, ku ji zîhniyet û pêkanînên serdest ên mêr derdikevin holê, têkoşîneke berfireh û bi her awayî girîng e.
Ji bo ku ji nû ve peymana Stenbolê bikeve pratîkê û were pêkanîn divê hemû astengiyên siyasî, îdarî, aborî û çandî yên li hemberî wekheviya zayendî ya jinan û LGBTI+yan werin rakirin û ev yek wekî gavên yekem ên lezgîn in.
JI BO CIWANAN, BERASTENGAN Û KOMÊN KÊMPAR WEKHEVÎ Û AZADÎ
Beşa jinan hatiye veqetandin. Sernav wek komên ciwan, astengdar û dezavantaj hatiye organîzekirin. Kesên berasteng li jêrnivîsê hatine zêdekirin.
PARASTINA XWEZA, JÎNGEH Û HEBÛNÊN ÇANDÎ
Kapîtalîzm dara ku nikaribe siya wê bifiroşe wê darê dibire. Hikûmeta ku polîtîkayên kûr ên neolîberal li welêt misoger dike, hemû hebûnên xwezayî pêşkêşî sermayeyê dike. Li dijî qeyrana avhewayê rewşa awarte hat ragihandin, hemû projeyên ku ji bo berjewendî û rantê dibin sedema wêrankirina xweza û jîngehê, daristan, qadên çandiniyê û çeman xera dikin û hevsengiya ekolojîk têk dibin û bê rawestandin dibin navenda sûcên li dijî xwezayê.
Nêzîkatiya li ser parastina cewherî di hemû polîtîkayan de, bi taybetî di warê enerjî, veguhestin, bajarîbûn û çandiniyê de, hem lezgîn û hem jî ferz e. Mafê her zindiyekî/ê heye ku di ekosîstemeke saxlem de bijî û divê bi qanûnên bi rêk û pêk bê parastin.
Divê dev ji talankirina hebûnên dîrokî û çandî bê berdan.
BANGÊ ME
Ji bo hemû sazî, rêxistin, partî, û yek bi yek welatiyên vê welatî yên ku di pêşeroja ronî û demokratîk a Tirkiyeyê difikirin. Werin em bi hev re berpirsiyariyê bigirin ser xwe. Werin em welatê ku di sedsala 2. a Komarê de bûye agir, bi feraseta daxwazên hevpar û têkoşîna hevpar bi riyên azad û demokratîk ji nû ve ava bikin.
Gelên Tirkiyeyê ne mehkûmî cudakarî, gotinên nefretê, polarîzekirin û ne mehkûmî asêkirina di navbera siyaseta Tifaqa Cumhur û Tifaqa Milet de ye.
Em dikarin li ser bingeha nirxên ked, aştî, azadî û demokrasiyê pergaleke civakî ya ku tê de gel serdest e, ava bikin. Pêkanîna vê yekê bi hêza veguherîner a girseyên gelên bindest pêkan e.
Di çarçoveya vê bang û nêzîkatiyê de em her kesî vedixwînin ji bo têkoşîneke hevpar û yekgirtî!
Em ê bi hev re bi ser bikevin…
24 Eylül 2022
